بی‌طرفی شبکه1 مجموعه‌ای از اصول بنیادی است که عدم تبعیض را در دستیابی به اینترنت بر عهده دارد. بااین‌حال، برخی بر این باورند که اصل بی‌طرفی شبکه غیرضروری بوده و دستیابی به اینترنت باز، متنوع و نوآورانه و بدون فیلتر در تعدادی از کشورهای دنیا وجود دارد. اگر اینترنت بی طرف باشد، نقطه شروع خوبی برای دستیابی به آزادی‌های بیشتری در انتخاب کسب و کارها و ورود به حوزه رقابتی آن محسوب می‌شود. اما برای دستیابی به این اهداف باید اطمینان حاصل کرد که کل سیستم بی طرف است. بی طرفی شبکه در قالب «کاربرد» و «مدیریت» شبکه در سراسر اکوسیستم اینترنت بعنوان دو چالش اصلی اثبات این موضوع شناخته شود. تعیین «اقدامات قانونی با مسئله بی طرفی شبکه در سراسر جهان» و «شاخص های فنی و ابزار نظارت» که بتوانند میزان تلاش برای انطباق عملیات اجرایی با مبحث بی طرفی شبکه را به درستی تحلیل نمایند، از جمله اقدامات لازم برای اثبات بی‌طرفی شبکه است.
حامیان مقررات بی‌طرفی شبکه به نکات زیر اشاره دارند:
• چارچوب‌های بی‌طرفی شبکه (به‌ویژه در شیوه‌های مدیریت شبکه و شیوه‌های قیمت‌گذاری) متفاوت است. اما باید تمام ایده‌ها، تقویت و در شبکه‌ها در نظر گرفته‌شده و به‌صورت باز آن‌ها را توسعه داد.
• مانیتورینگ، ارزیابی، جمع‌آوری داده‌ها، اعمال قوانین مشارکت در سطوح منطقه‌ای و جهانی امری ضروری است. از طرفی وضع قوانین تأمین کننده بی طرفی شبکه به تنهایی کفایت نمی‌کند، بلکه باید اقدامات دیگری از قبیل عملیات زیرساختی لازم، رصد آن عملیات، اجرای ملزومات عملکردی و معیارهای دیگری لازم است تا ما را به هدف برساند.
• ازمهمترین اقداماتی که در این زمینه باید صورت پذیرند مواردی مانند رعایت امنیت و حریم خصوصی استفاده کنندگان و نظارت بر محتوای تولید شده است.
ارزیابی چگونگی بی‌طرفی شبکه در مورد برخی موارد (بخصوص در مورد فناوری 5G) راهی برای توسعه صحیح این فناوری جدید است. این بحث باید در قالب گفتگویی بین اپراتورها، قانون‌گذاران، اجتماعات مدنی و آکادمیک باشد. 5G یک تغییر واقعی در فناوری است چرا که از ویژگی‌هایی همچون کیفیت بالاتر، تاخیر پایین تر در ارسال و ارائه خدمات متمایز برخوردار است. این تکنولوژی در واقع باعث پیشرفت در فناوری های رادیو و شبکه می شود.
1) پروتکل‌های اینترنت
پرواضح است که IPv6 سریع‌تر و عملکرد بهتری نسبت به IPv4 دارد و اگر IPv6 درآینده نزدیک اجرا نگردد، فرصت استفاده از ظرفیت‌های بالقوه اینترنت فراهم نخواهد شد. از کاربردهای IPv6 می‌توان به حصول اهداف بازی‌های آنلاین و اینترنت اشیاء اشاره نمود. از اینرو مهاجرت به IPv6 باید مورد تشویق قرار گرفته و توسط سازمان‌های نظارتی تحمیل شود. از دیگر موارد می توان به لزوم قرار گرفتن همه ذینفعان در کنار یکدیگر برای کارایی موثرتر مقررات برای پیشبرد اجرای IPv6 در سراسر جهان اشاره کرده و نیز باید به این نکته اذعان نمود که در راستای پیاده سازی IPV6 آموزش کارکنان از طریق کارگاه‌ها، سخنرانی‌ها و غیره مورد نیاز است.
2) قطع اینترنت
اختلال در اینترنت خلاف حقوق بشر است و اقدامات لازم جهت جلوگیری از این اتفاق، زمانی کارا خواهد بود که همه‌ی جوامع (مانند بخش خصوصی، شرکت‌های فناور، انجمن‌های مدنی، گروه‌های رسانه‌ای و دانشگاه‌ها) مشارکتی چند جانبه برای دفاع از این حقوق داشته باشند.
قطع کردن یا ایجاد اختلال در اینترنت نیز می‌تواند در حوزه اقتصادی هر کشور تاثیرگذار باشد و باعث صدمه زدن به کسب و کارهای مبتنی بر این فضا است. لذا این نقصان باعث می شود که کسب و کارها با مشکل روبرو شده و این موضوع در سودآوری و کسب درآمد و به تبع آن روی درآمد آن کشور تاثیرگذار است. همچنین عدم دسترسی به اینترنت باعث دست یابی دیر هنگام به اخبار جهانی می‌شود و در موارد بسیاری خصوصاً در جوامع که بخش مهمی از سیاست، فرهنگ، اقتصاد و حوزه‌های دیگر به حوزه مجازی راه پیدا کرده‌اند، باعث تصمیم گیری دیر و نادرست و ناقص در این فضا خواهد شد و به همین دلیل آن کشور را از مسیر توسعه اقتصادی و اجتماعی عقب می‌اندازد. از دیگر پیامدهای قطعی اینترنت، ایجاد نارضایتی هایی است که در سطح جامعه رخ داده است.
3) سیستم نام دامنه
سیستم نام دامنه به خوبی در سراسر جهان توزیع و ثابت شده که بسیار کارآمد و قوی است. اما پیشرفت اینترنت (به ویژه در مواجهه با خطرات امنیت سایبری)، رشد سریع اینترنت اشیاء و افزایش حملات امنیتی، مستلزم تکامل سیستم نام دامنه است. لذا پذیرش یک نسخه امن از سیستم نام دامنه (مانند توسعه‌های نام دامنه امنیت سیستم 2)، فناوری‌های در حال ظهور از قبیل سیستم‌های همتا به همتا 3 (در مقابل سیستم‌های متمرکز 4) و فناوری بلاک چین ضروری است. از طرفی دیگر، جامعه چند ذینفعی می‌تواند در جهت تکامل سیستم نام دامنه یا جانشین احتمالی آن اقداماتی را انجام دهند.
علاوه بر این، هزینه‌های پایین ذخیره سازی (حتی در دستگاه‌های موبایل) و پهنای باند در سطح شبکه محلی نیز می‌تواند توزیع گسترده‌ای از محتوای سیستم نام دامنه را به وجود آورد و فرصت‌های جدیدی را برای توزیع گسترده سیستم نام دامنه فراهم سازد. همچنین با توجه به مسائل مقیاس پذیری (به خصوص در مورد توسعه دستگاه‌های اینترنت اشیاء) سیستم نام دامنه با مقیاس پذیری سازگاری داشته و در حقیقت، ساختار سلسه مراتبی، به مقیاس پذیری اینترنت اشیاء کمک می‌کند.
4) مسدودسازی محتوا و فیلترینگ
تلاش و تمایل زیادی برای میل به آزادی محتوا و از طرفی لزوم جلوگیری از فساد در اینترنت وجود دارد که کاربران و تأمین کنندگان اینترنت را مجبور می کند در برخی موارد از انتشار یک محتوای تولید شده جلوگیری نمایند. از طرفی، رویکردهای سریع و بدون انعطاف در مواجه با محتوای ناخواسته/مضر در اینترنت می‌تواند پیامدهای ناخواسته و تأثیرات منفی را در عملکردها داشته باشد. بنابراین، بهترین روش برای حل چالش‌های به وجود آمده در محتوای ناخواسته/مضر، گفتگو، مشارکت و روندهای قانونی است. همچنین باید دقت داشت که برخورد عجولانه و سخت با این موضوع می‌تواند کارایی و توجه به این شبکه را از سوی استفاده کنندگان از این فضا به شکل چشمگیری کاهش دهد.
با اینکه هیچ سندی دال بر اینکه فیلترینگ تاثیری بر کاهش نرخ خودکشی، تروریسم و تهدیدهای این چنینی می‌گذارد، وجود ندارد. اما با این حال شواهد و قرائن نشان می‌دهند که محدودسازی دسترسی به برخی محتواها مانع دسترسی به برخی اطلاعات ارزشمند شده که از آن‌ها برای سرکوب آزادی افراد، مخالفت با افراد صاحب منصب و عدم بیان دیدگاه‌های متناقض سیاسی استفاده شده است. با این وجود، نیاز مبرمی به تحقیقات دقیق، معتبر، بازبینی شده و براساس مدارک در رابطه با از دسترس خارج کردن محتوا و فیلترینگ و تاثیرات واقعی آن‌ها بر روی موضوع سانسور و نظارت همه جانبه است.
پی نوشت:
1- Network Neutrality
2- Domain Name System Security Extensions (DNSSEC)
3- Peer to Peer
4- Centralized System
